Augustus 2022

Een blog met tips en handvatten van Nicole Coppens


Eerste hulp bij ASS:
De gedoe-weken komen eraan

School begint bijna weer: een ander ritme, misschien een andere klas of zelfs een andere school. Het betekent voor iemand met ASS een wereld vol vraagtekens. Hoe ga je hiermee om? Wat kun je doen om het “gedoe” van de overgang wat meer behapbaar te maken?

Nicole Coppens, grondlegger en directeur van Het Maashuis in Apeldoorn, is deskundige op het gebied van autisme. In dit blog deelt ze haar kennis met ouders en verzorgers.

De overgang van de zomervakantie naar het schoolritme is altijd een ding, maar zeker voor iemand met ASS. En voor de een meer dan voor de ander, maar het is altijd goed om actief en tijdig aan de slag te gaan met schakelen. De meeste middelbare scholen geven pas bij de start van de eerste schoolweek alle informatie. Zoveel onduidelijkheid tot het laatste moment is dramatisch voor een driehoekje (iemand met ASS). Ik benoem de eerste drie schoolweken als “de gedoe-weken”. Dat werkt, het een naam geven, want dan kunnen ze het plaatsen. Dan weten ze dat die weken dus anders zijn, dat het gedoe erbij hoort en dat het daarna ook weer gemakkelijker wordt.


Stel vragen

Merk je een verandering in het gedrag van je kind? Heeft hij (waar ik hij zeg, bedoel ik natuurlijk ook zij) moeite met inslapen, met opstaan, bespeur je op een andere manier onrust? Kies een goed moment en stel vragen. Ik zeg bijvoorbeeld: weet je al bij wie je in de klas komt? Nee. Weet je je rooster al? Nee. Nou, zeg ik dan, dan snap ik waarom je het spannend vindt. Hij kan het niet benoemen, hij weet niet waar zijn ongemakkelijke gevoel vandaan komt. Vragen stellen, het benoemen, er woorden aan geven, helpt om wat er in hun hoofd speelt inzichtelijk te maken. Zo zet je samen alle onbekende factoren op een rij en concludeert: het is niet raar dat je het spannend vindt. Van onbekende dingen kun je last hebben.


Vertalen

Je helpt te vertalen wat er in hun hoofd omgaat, want zij kunnen het er niet uit krijgen, ze kunnen hun gevoel niet goed plaatsen. Normaliseer hun stress: ze willen zich volwaardig voelen. Dus als je zegt: joh, die eerste weken zijn altijd een puinhoop, dan snappen ze dat de rondjes (iedereen zonder ASS) er net zo over denken. Naarmate ze ouder worden, leren ze steeds beter hoe het werkt: dit voelt nu niet zo prettig, maar dat hoort bij verandering en het komt weer goed.


Zelf leren schakelen

Vervolgens is het goed dat ze zelf leren schakelen door samen te kijken naar wat wél mogelijk is, om enigszins een vorm van controle te hebben in de hectiek van de gedoe-weken. Dus stel je de vraag: wat weten we wel? Iets dat toch een beetje houvast geeft als er heel veel stress is. Neem bijvoorbeeld contact op met school: misschien is er al meer bekend? Weten dat er iemand in je klas zit die je kent, kan al flink helpen om de onrust – wat gaat er allemaal gebeuren? –te verminderen.


Uit de vakantiebubbel

Er zijn driehoekjes die zeggen: zo lang het vakantie heet, hoef ik niks dat met school te maken heeft. Er zijn ook driehoekjes die vanaf vakantiedag 1 al actief bezig zijn met het nieuwe schooljaar, er alles over willen weten, alle spullen in de eerste week al in huis willen hebben. Iedereen is anders. Hoe dan ook: in de laatste vakantieweek begin ik al meer structuur aan te brengen. Iedere dag iets vroeger naar bed, iets vroeger opstaan, iets meer volgens een schema eten, eens kijken naar de tas en bespreken wat daar straks allemaal in moet. Verder is het zoeken naar de passende manier om te schakelen, die is voor ieder kind anders. De een vlucht, de ander is er voortdurend mee bezig. De een vindt dat hij al oud genoeg is en dus alles zelf moet doen, de ander weert juist verantwoordelijkheid. Ik denk zelf dat ook oudere kinderen steun nodig hebben bij nieuwe situaties. Bespreek het samen: wat is er nodig? Zal ik alvast schriften kopen of wil je dat zelf doen?


Vermijd herhaling

Het is goed om op tijd een beeld te schetsen van de komende periode. De kunst is om de overgang te bespreken op verschillende manieren. We gebruiken meestal te veel woorden en herhaling vinden driehoekjes heel vervelend – ze hebben het echt wel gehoord - alleen al de herhaling van een bepaald woord zorgt ervoor dat je boodschap niet landt, de herhaling op zich veroorzaakt ruis in hun hoofd. (Daar kunnen ze niks aan doen!) Heb je een nieuwe tas nodig? Heb je nu al gekeken of je een nieuwe tas nodig hebt? Waar is je tas eigenlijk? Verpak het steeds anders, pak een keer de kalender erbij om de weken te duiden, noem het eens tijdens het avondeten: de dingen gaan de komende weken weer anders. Het kan ook helpen om zelf alvast te schakelen, jezelf voor te bereiden op die rommelweken. Jouw rust is besmettelijk.

Ik zeg ook niet voor niets altijd: probeer de laatste week weer naar Het Maashuis te komen. Om weer even te normaliseren, weer even te voelen hoe de andere wereld is. Dat helpt om te schakelen. Ze voelen meteen: oh ja, zo was het en zo gaat het de komende tijd ook weer. Dat geeft vaak wat meer rust. En daar doen we het voor.  

Het Maashuis

Autismevriendelijke gemeente

Apeldoorn is de meest autismevriendelijke gemeente van Nederland! Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Autisme Register (NAR) dat al 10 jaar onderzoek doet naar autisme. Wethouder Anja Prins van de gemeente Apeldoorn heeft 11 april jl. hiervoor de award in ontvangst genomen. Hierbij was een mooie groep mensen uit Apeldoorn aanwezig; mensen met autisme, naasten en professionals.


Ouders beoordelen ons met een 8.8 !


Prikkelarm borrelen

Iedere laatste donderdag van de maand kun je bij StationRoyaal in Apeldoorn laagdrempelig en prikkelarm borrelen. Vind je uitgaan lastig, ben je op zoek naar contact en gezelschap? UIT1830 is er voor alle jongeren tussen de 18 en 30 jaar die om welke reden ook gewoon wat willen drinken in de stad, maar voor wie dit niet zo vanzelfsprekend is. 

https://stationroyaal.nl

Bijeenkomsten en webinars

Op de website van Balans vind je informatie over diverse interessante bijeenkomsten en webinars. 

Tickets zijn te bestellen via:

http://www.balansdigitaal.nl/agenda

Online wegwijzers voor autisme

De website http://www.autismeapeldoorn.nl  biedt een actueel overzicht van diensten, aanbod en activiteiten in Apeldoorn en omgeving. Er is onder meer informatie te vinden over wonen, begeleiding, vrije tijd, belangenverenigingen, onderwijs, werk en dagbesteding.

Ook op de website van het Samenwerkingsverband Autisme Gelderland (SAG) vind je een overzicht van meer dan 140 organisaties die zich aangesloten hebben, waaronder ervaringsdeskundigen, belangenverenigingen, onderwijs, MEE, GGZ, CJG, welzijnswerk, arbeid, ambulante begeleiding, vrije tijd en sport.

http://www.autismegelderland.nl


IJzerweg 53, 7335 DH Apeldoorn, Telefoon 055 - 301 42 28, info@maashuis.nl